Opinie z zakresu informatyki
Jak wiemy z poprzednich artykułów, pojęcie biegłego nie posiada definicji legalnej, zaś sama lista „specjalizacji” nie jest listą zamkniętą. W uproszczeniu, w zależności od tego, ile występuje zagadnień w zakresie przedmiotu postępowania wymagających oceny przez pryzmat wiadomości specjalnych, tylu może być powołanych biegłych posiadających odpowiednią wiedzę w tym zakresie.
Biegły z zakresu informatyki.
Postęp technologiczny dotyka niemal każdej dziedziny życia, a co za tym idzie, pojawiła się potrzeba powoływania biegłych z zakresu informatyki. Można też zaobserwować, iż ilość postępowań, w których zachodzi potrzeba zasięgnięcia dowodu z takiej opinii regularnie wzrasta i dotyczy wielu rodzajów postępowań – nie tylko cywilnego.
W ślad za Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości, biegłym z zakresu informatyki będzie osoba, która „posiada teoretyczne i praktyczne wiadomości specjalne”. Pytanie, jakich wiadomości specjalnych należy wymagać od biegłego z zakresu informatyki i w jakim celu należałoby go powołać w postępowaniu.
Dowiedz się więcej o tym kim jest biegły sądowy?
Cel wydania opinii informatycznej.
Z pewnością opinia biegłego z zakresu informatyki może być przydatna w sytuacji konieczności określenia oceny poprawności działania danego oprogramowania, ustalenia autorstwa określonego pliku, bądź udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy program stworzony na zlecenie danego podmiotu posiadał wady, a jeśli tak czy były to wady istotne.
Biegli z zakresu informatyki dokonują zatem, między innymi, śledzenia ruchów w sieci, badania oraz analizy nośników danych, komputerów i urządzeń elektronicznych. Wraz z rozwojem technologii, pojawianiem się na rynku nowych urządzeń, systemów, sposobów przetwarzania danych obszar badań wciąż się poszerza. Znaczenie i zakres dowodu z opinii biegłego z zakresu informatyki wciąż wzrasta.
Dowiedz się więcej o ekspertyzach i opinie z zakresu informatyki.
Internet nieodwracalnie zmienił funkcjonowanie w życiu społecznym, jak i zawodowym. Niejednokrotnie decydując się na jakąś usługę, przeszukujemy Internet w poszukiwaniu opinii, czytamy liczne komentarze. Przedsiębiorcy zabiegają o jak najwyższą liczbę pozytywnych opinii, co przekłada się na zainteresowanie proponowanymi usługami. Zdarzają się sytuacje, w których – z różnych przyczyn – możliwość komentowania prowadzi do naruszenia dobra osobistego, bowiem jest wykorzystywana do tego, by nadwątlić dobre imię danego podmiotu. Wówczas opinia biegłego z zakresu informatyki będzie pomocna, celem oceny danych identyfikujących użytkownika, lokalizacji sieci, której użyto do zamieszczenia nieprzychylnych komentarzy, by np. ustalić autora wpisów.
Nieoczywisty przykład przydatności opinii informatycznej.
Ciekawym i nieoczywistym przykładem przydatności dowodu z opinii biegłego z zakresu informatyki jest sprawa, która zakończyła się wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 27 września 2013 roku. Postępowanie dotyczyło odszkodowania za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem.
W pierwszej instancji Sąd Rejonowy w Szczecinie ustalił, iż w wypowiedzeniu nie wskazano na zachowania powódki, które potwierdzałyby nie wykonywanie przez nią poleceń przełożonych, bądź niewłaściwe ich wykonywanie. Jedna ze stron wskazywała, że zwolnienie było spowodowane nie wprowadzeniem do programu komputerowego modułu zmiany – co skutkowało karą nagany i potrąceniem premii. Celem ustalenia, czy polecenie pracodawcy mogło być wykonane przez powódkę bez szkody dla funkcjonowania systemu komputerowego sąd pierwszej instancji dopuścił dowód z opinii biegłego informatyka.
W opinii ustalono, że w systemie informatycznym pozwanej funkcjonują dwie niezależne bazy danych, między którymi nie istnieje automatyczny proces wymiany danych. Dalej wskazano również, iż takie rozwiązanie stwarza niebezpieczeństwo, bowiem przy wprowadzaniu danych może dojść do różnego rodzaju nieprawidłowości. W sytuacji, w której nie dochodzi automatycznie do wymiany danych między systemami, łatwo wyobrazić sobie sytuację, w której wprowadzenie zmiany tylko w jednym module spowoduje nieprawidłowe dane w drugiej bazie. Wyjaśnienie zasad funkcjonowania systemu przez biegłego pozwoliło Sądowi na ustalenie, że powódka zasadnie odmówiła wprowadzenia zmiany danych w jednym module zaś wprowadzenie przez nią zmiany tylko do jednego modułu prowadziłoby do sytuacji, w której powstałaby rozbieżność danych. W konsekwencji Sąd ustalił, ze doszło do nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę z powódką.[1] Zagadnienie znaczenia i roli biegłego z zakresu informatyki, wydaje się obecnie nie mieć granic.
Podsumowanie.
Postęp technologii sprawia, iż niemal każde działanie związane jest z jej wykorzystaniem, stąd też dowód biegłego z zakresu informatyki może stanowić przydatny i ważny dowód zarówno w postępowaniu cywilnym, karnym, gospodarczym, jak i z zakresu prawa pracy. Można zaryzykować stwierdzenie, iż w wielu postępowaniach sądowych, gdzie spór wiąże się z oprogramowaniem, szeroko rozumianą informatyką, dowód taki jest wręcz niezbędny dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy.
[1] Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z 27.09.2013 r., VI Pa 60/13, LEX nr 1891763.
