Orzekanie o uszczerbku na zdrowiu, w sytuacji wcześniejszego naruszenia funkcji danego narządu, bądź organu.
Orzekanie uszczerbku na zdrowiu w procesie cywilnym.
Jak podkreślano w poprzednich wpisach, aby zobrazować i bardziej obiektywnie „sprecyzować” rozmiar krzywdy, w sprawach, w których osoby poszkodowane dochodzą roszczeń w związku z doznanymi obrażeniami ciała i rozstrojem zdrowia, niezbędne jest zasięgnięcie opinii biegłych odpowiednich specjalizacji, którzy dokonają oceny uszczerbku na zdrowiu. W postępowaniu cywilnym biegli posiłkowo stosują przepisy Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18.12.2002, w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania (zwane dalej „Rozporządzeniem”).
Dowiedz się więcej o: Opinie medyczne różnych specjalistów na potrzeby jednego procesu cywilnego.
W sytuacji kiedy mamy do czynienia z poszkodowanym, który doznał np. złamania kości przedramienia, wymagającego zespolenia za pomocą płytek i śrub – w uproszczeniu – biegły z zakresu odpowiedniej specjalizacji (ortopedii), na podstawie dokumentacji medycznej i badania poszkodowanego, „dopasowuje” stan poszkodowanego do odpowiedniego punktu tabeli i dokonuje procentowej oceny uszczerbku na zdrowiu.
Jak wiadomo jednak, życie nie jest czarno-białe, zdarzają się różne przypadki i może być tak, że będziemy mieli do czynienia z poszkodowanym, który doznał obrażeń nakładających się na istniejące wcześniej naruszenia funkcji narządu, czy organu. Dla przykładu, wypadkowi ulegnie poszkodowany mając już złamane kości przedramienia, które były zespolone płytkami i śrubami i wskutek wypadku dojdzie dodatkowo do destabilizacji takiego zespolenia co opóźni zrost, czy spowoduje inne komplikacje, bądź dojdzie do złamania tej kości w innym miejscu. Najczęściej jednak można spotkać się z sytuacją, w której poszkodowany doznaje urazu np. kręgosłupa i okazuje się, że mimo, iż wcześniej nie było żadnych objawów – tj. nie uskarżał się on na żadne dolegliwości bólowe czy ograniczenie ruchu, zdążyły się u niego rozwinąć zmiany zwyrodnieniowe, które nie mają z doznanym urazem związku. Co więcej, czasami można wyróżnić, w jakim stopniu dane zdarzenie wpłynęło na pogorszenie się stanu uprzednio upośledzonego narządu bądź organu, jednak czasami takiego rozróżnienia dokonać się nie da. Nie oznacza to jednak, że w żadnym z tych wypadków uszczerbek na zdrowiu nie będzie podlegał ocenie.
Orzekanie uszczerbku na zdrowiu, w sytuacji naruszenia upośledzonej już wcześniej funkcji narządu, organu.
Co zatem w sytuacji, kiedy mamy do czynienia koniecznością dokonania oceny uszczerbku, w sytuacji gdy doszło do wcześniejszego naruszenia funkcji danego narządu, bądź organu? Odpowiedzi na to pytanie, udziela ust. 10 Rozporządzenia (opisujący sposób ustalania uszczerbku na zdrowiu), który wyróżnia obie sytuacje:
§1 „W razie utraty lub uszkodzenia organu, narządu lub układu, którego funkcje były naruszone przed wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, stopień stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu ustala się w wysokości różnicy pomiędzy stwierdzonym stopniem tego uszczerbku a stopniem naruszenia istniejącego bezpośrednio przed wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.”
§2 „Jeżeli nie jest możliwe określenie, w jakim stopniu organ, narząd lub układ był upośledzony przed wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, przyjmuje się, że upośledzenia nie było.”
A zatem, jeżeli możliwym jest dokonanie rozróżnienia, w jakiej wysokości uszczerbek istniał przed zdarzeniem szkodzącym, a w jakiej po zdarzeniu będącym przedmiotem dochodzenia roszczeń, biegły powinien ustalić uszczerbek na poziomie różnicy między stopniem uszczerbku, a stopniem uszczerbku jaki istniał przed zdarzeniem. Podkreślenia wymaga, że w sytuacji, w której nie jest możliwe ustalenie stopnia naruszenia istniejącego przed zdarzeniem, biegły nie powinien brać pod uwagę, że wcześniej istniało naruszenie i dokonać oceny, tak, jakby go nie było.